Biotin aynı zamanda Vitamin H olarak bilinen aslında B grubu, suda çözünen bir vitamindir. B grubu içinde anıldığında B7 olarak bilinir. Vitamin H tabiri Almanca saç ve deri anlamına gelen “Haar und Haut” kelimelerinin baş harflerinden uyarlanmıştır.
Bilimsel temellere dayanmasa da genellikle tırnak, saç gibi deri eklerine yönelik tüm kozmetik ürünlerin içerisine sıklıkla konan bir vitamindir.
Biotin eksikliği nadir görülen bir durumdur. Bunun bir nedeni yumurta gibi (görüyorsunuz yine yumurta) temel besinlerde bolca bulunması, ikinci nedeni ise bağırsaklarımızdaki bakterilerin (mikrobiyota) bizim için biotin sentezliyor olmasıdır.
Bununla birlikte eğer bağırsak floranız yani mikrobiyotanız bozuksa ya da geniş spektrumlu antibiyotikleri normalden daha sık kullanıyorsanız, bu kaynağınız yok demektir.
Biotin eksikliğine ait ilk araştırma verileri çiğ yumurta akı ile beslenen deney hayvanlarında ortaya çıkan deri problemleri, tüy dökülmesi ve kas-sinir problemleridir. Şimdi diyeceksiniz ki biotin hem yumurtada çok var diyorsunuz hem de çiğ yumurta akı ile beslenen hayvanlarda biotin eksikliği olur diyorsunuz. Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu!
Vaziyet şöyle efendim: Çiğ yumurtanın içinde bulunan “avidin” isimli bir madde biotine sıkıca bağlanır ve biotini vücutta kullanılamaz hale getirir. Buyurun yine aynı şey! Niçin yumurta biotinden zengin diyorsunuz o zaman diye sinirleniyor gibisiniz. Lütfen sinirlenmeyin.
Avidin isimli bu madde yumurtanın pişirilmesi (ısıl işlem görmesi) ile denatüre olur ve biotine bağlanma özelliği ortadan kalkar. Demek ki yumurtayı çiğ yememek münasiptir. Biz de zaten size “çiğ yumurta yiyin” dememiştik.
Biotinden zengin yiyecekler. Bir numara yumurta, daha sonra süt ve fermente süt ürünleri gelmektedir. Sert kabuklu kuruyemişler de iyi birer biotin kaynağıdır. Balık, meyveler ve karnabahar da biotinden zengindir…
Çoğu durumda olduğu gibi alkol ve sigara tüketimi biotinin biyoyararlılığını düşürmektedir ve eksikliğine neden olabilir.
Keşke insanın sadece biotinden zengin gıdalar yiyerek böyle güzel saçları olabilseydi. Bu tabii ki abartılı bir iddia… Ancak reklamların mantığı böyle ne yazık ki… Yazının resmi de öyle, kadın güzel, saçları güzel… Mevzunun biotin ile pek bir ilgisi yok.
Biotin eksikliği olan kişilerin yüzünde ve saçlarında ortaya çıkan değişiklikler daha önce de söylediğimiz gibi, vitamine Almancadaki saç ve deri kelimelerinin baş harfinden dolayı Vitamin H denmiştir. Yüzde ve saçlarda ortaya çıkan bu değişiklikler saç dökülmesi, konjuktivit, deride pul pul dökülmeler, göz, burun ve ağız etrafında allık (kızarıklık) olarak özetlenebilir. Bu tipik yüz görünümüne “Biotin Eksikliği Yüzü” ismi verilmiştir.
Nadir de olsa ciddi biotin eksikliği olan vakalar var. Biotin eksikliği tespit edilen bir genç bayana günde 5 mg biotin verilmesinden 3 ay sonra elde edilmiş sonuç (PubMed).
Yeterince bilimsel veri olmasa da biotinli saç ürünleri piyasada oldukça yaygındır. Ayrıca biotin kapsülleri ve biotin içeren bazı spreyler de saç problemi olan insanlar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca şampuanların içindeki kollajen de hiçbir işe yaramaz. Çünkü kollajen (eğer şampuanın içinde varsa tabii) kocaman bir proteindir ve deriden emilmesi mümkün değildir. Algı dünyasında yaşıyoruz, eğer ürününüzü satabiliyorsanız diğer sorunların herhangi bir önemi kalmaz…
Saç dökülmesi probleminin kökeninde bazı vitamin ve minerallerin eksikliği her zaman olabilir. Tablonun tam olarak ortaya konabilmesi için sadece biotin değil, diğer bazı vitaminler ve minerallerin de hatırlanması gerekmektedir.